Θα μας πεθάνουν, Μαυρίστετους!

Νέο μνημόνιο, νέα μέτρα

Κλειδωμένη» θα πρέπει να θεωρείται η συμφωνία μεταξύ της τρόικας και της ελληνικής κυβέρνησης για την επιμήκυνση της αποπληρωμής του δανείου των 110 δισ. ευρώ, πέραν της τριετίας που είχε αρχικά συμφωνηθεί. Παρά τις εκατέρωθεν διαψεύσεις, για λήψη απόφασης, όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι ο ίδιος ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου έχει ήδη συζητήσει το θέμα με όλους τους συναδέλφους του υπουργούς Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και έχει λάβει θετικές απαντήσεις.Φαίνεται πως και οι Ευρωπαίοι έχουν πειστεί πως θα είναι πάρα πολύ δύσκολο έως αδύνατο για μία χώρα με χρέος που θα πλησιάζει στο 150% του ΑΕΠ της να αποπληρώνει κάθε χρόνο περίπου 30 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στην αποπληρωμή των δανείων της τρόικας. Η θέση αυτή ήταν εξ αρχής η άποψη του επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Ντομινίκ Στρος Καν, ο οποίος ζητούσε, πριν από τη σύναψη της συμφωνίας, το μνημόνιο να έχει τουλάχιστον 5ετή διάρκεια, με προοπτική να φθάσει ακόμη και στα 8 έτη. Υψηλόβαθμα στελέχη του Υπουργείου Οικονομικών τονίζουν με νόημα ότι «για την κυβέρνηση θα ήταν ό,τι καλύτερο μια περίοδος χάριτος, πέραν της τριετίας, για την εξόφληση του δανείου, η οποία θα λειτουργούσε συμπληρωματικά στην παράταση του χρόνου εξόφλησης των 110 δισ. ευρώ». Τα ίδια στελέχη, πάντως, συμπληρώνουν ότι «σε περίπτωση που υπάρξει νέο δάνειο, δηλαδή, η τρόικα δώσει και νέο ποσό, θα το κάνει υπό νέες προϋποθέσεις», αφήνοντας ουσιαστικά να εννοηθεί ότι νέο μνημόνιο, συνεπάγεται και νέα μέτρα.

Αναγκαιότητα

Τα δεδομένα που οδηγούν στη λήψη της απόφασης για παράταση του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας είναι πρώτα απ' όλα η εκτίναξη του δημοσίου χρέους στο 144% του ΑΕΠ, το 2013, χρονιά που ξεκινά και η αποπληρωμή του δανείου των 110 δισ. ευρώ.

Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον αναγνωρίζουν πως «τα νούμερα δεν βγαίνουν» και για το λόγο αυτό θεωρούν την παράταση αναγκαία. Βέβαια, η αλλαγή των δανείων από μεσοπρόθεσμα σε μακροπρόθεσμα θα συνεπάγεται και αυξημένα επιτόκια, πάνω από το 5% των δανείων της ΕΕ και το 3,5% των δανείων του ΔΝΤ.

Το ζήτημα που προκύπτει πλέον είναι το τι θα γίνει στην περίπτωση που η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής δεν είναι από μόνη της αρκετή, σενάριο που βλέπουν ως πιθανότερο όσοι γνωρίζουν καλά την αγορά. «Κανείς δεν θα είναι πρόθυμος στις αγορές να δανείσει μια χώρα με δανεισμό στο 150% του ΑΕΠ της», τονίζουν στελέχη της αγοράς ομολόγων, τα οποία προβλέπουν ότι αναγκαστικά η τρόικα θα οδηγηθεί σε νέα διευκόλυνση με δανεισμό προς την Ελλάδα.

Μια τέτοια διευκόλυνση όμως συνεπάγεται την υπογραφή νέου μνημονίου και την υποχρέωση για νέα μέτρα. Οπως εκτιμούν τα ίδια στελέχη, τα μέτρα αυτή τη φορά δεν θα αφορούν σε μείωση του ελλείμματος (με δεδομένο ότι η Ελλάδα θα έχει πετύχει το στόχο για έλλειμμα κάτω από 3% το 2013), αλλά σε μέτρα για τη μείωση του δημοσίου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ. Τέτοια μέτρα θα είναι εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων επιχειρήσεων, αλλά και μείωση του δημόσιου τομέα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Στοίχημα η έξοδος στις αγορές

Τρόικα και κυβέρνηση αναγνωρίζουν ότι η υπογραφή ενός νέου μνημονίου θα προκαλούσε πολιτικές αναταράξεις και για το λόγο αυτό «φουλάρουν τις μηχανές». Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι θα λάβει όποια μέτρα χρειαστούν προκειμένου να επιτύχει τους στόχους του προγράμματος και πως οι όποιες αστοχίες θα αντιμετωπίζονται επιτόπου προκειμένου να μην υπάρξει η παραμικρή απόκλιση, καθώς γνωρίζει ότι δύσκολα θα μπορούσε να περάσει ένα νέο μνημόνιο και μάλιστα σε μια περίοδο πριν από τις εθνικές εκλογές του 2013.

Από την πλευρά της η τρόικα κάνει ό,τι μπορεί για να διευκολύνει την έξοδο της χώρας στις αγορές, καθώς εκτιμούν ότι εάν η Ελλάδα βρει τρόπο να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της δεν θα έχει ανάγκη παράτασης. Για το λόγο αυτό, η κάθε έξοδος του Γιώργου Παπακωνσταντίνου στο εξωτερικό, προκειμένου να συναντήσει επενδυτές, πραγματοποιείται συνοδεία των υψηλόβαθμων αξιωματούχων της τρόικας, οι οποίοι έχουν αναλάβει το ρόλο διαφημιστή της ελληνικής οικονομίας και των προοπτικών που ανοίγονται μετά την ολοκλήρωση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Οι ελπίδες στρέφονται και στην αλλαγή πλεύσης από την πλευρά των οίκων αξιολόγησης, μετά τα πρώτα θετικά μηνύματα από τη Moody's, η οποία αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο αναβάθμισης της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας. Το Νοέμβριο αναμένεται επίσκεψη των στελεχών της Fitch στην Αθήνα και το οικονομικό επιτελείο προσβλέπει σε ανάλογη μεταχείριση.

Οπως υποστηρίζουν, τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου, εάν στις αρχές του 2011 υπάρξουν θετικές αξιολογήσεις από τους 3 οίκους αξιολόγησης (Moody's, S&P, Fitch), τότε αναμένεται ραγδαία αποκλιμάκωση στα spreads των ελληνικών ομολόγων, που θα διευκολύνει την έξοδο στις αγορές, το δεύτερο εξάμηνο του έτους.
www.apokalypseis.gr