Οι κυβερνήσεις εθνικής ενότητας.

Οι κυβερνήσεις εθνικής ενότητας, από τον Κανάρη ως τον Ζολώτα.

Η υπό σχηματισμό κυβέρνηση συνεργασίας των μεγάλων κομμάτων εν έτει 2011 είναι η πρώτη στην Ελλάδα από το Νοέμβριο του 1989. Τότε ο σοφός Ξενοφών Ζολώτας είχε ορκιστεί πρωθυπουργός στη λεγόμενη «Οικουμενική» κυβέρνηση.
Είχε προηγηθεί η συμφωνία των Ανδρέα Παπανδρέου (ΠΑΣΟΚ), Κωνσταντίνου Μητσοτάκη (ΝΔ) και Χαρίλαου Φλωράκη (ΣΥΝ), αφού κανένα κόμμα δεν είχε καταφέρει να λάβει την αυτοδυναμία στις βουλευτικές εκλογές: η ΝΔ είχε λάβει 148 έδρες, το ΠΑΣΟΚ 128 και ο ΣΥΝ 21 έδρες.
Στο σχήμα εκείνο συμμετείχαν μεταξύ άλλων, ο Τζανής Τζανετάκης (υπουργός Αμυνας), ο Αντώνης Σαμαράς (Εξωτερικών), ο Γιώργος Γεννηματάς (Εθνικής Οικονομίας), ο Γιώργος Σουφλιάς (Οικονομικών), ο Θεόδωρος Κατριβάνος (Εσωτερικών), ο Σταύρος Δήμας (Γεωργίας), ο Απόστολος Κακλαμάνης (Εργασίας), ο Κώστας Σημίτης (Παιδείας), ο Ιωάννης Βαρβιτσιώτης (Εμπορίου), ο Αναστάσης Πεπονής (Βιομηχανίας) και ο Ακης Τσοχατζόπουλος (Μεταφορών).
Η κυβέρνηση εκείνη «άντεξε» μέχρι τις 13 Φεβρουαρίου 1990, οπότε προκηρύχθηκαν εκλογές, από τις οποίες αναδείχθηκε αυτοδύναμη η ΝΔ του Κ.Μητσοτάκη, με οριακή όμως πλειοψηφία στη Βουλή.
Σημειώνεται ότι τον Ιούνιο του 1989 σχηματίστηκε κυβέρνηση συνεργασίας ΝΔ-ΣΥΝ υπό τον Τζαννή Τζανετάκη με βασική αποστολή την παραπομπή του πρώην πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου και υπουργών των κυβερνήσεών του για το σκάνδαλο Κοσκωτά.
Το σκεπτικό εκείνης της συνεργασίας ήταν ότι αν η χώρα οδηγείτο άμεσα σε νέα εκλογική αναμέτρηση, η παραπομπή για τυχόν σκάνδαλα θα ήταν αδύνατη, αφού αυτά θα παραγράφονταν.
Στην εκλογική αναμέτρηση που είχε μόλις λάβει χώρα, η ΝΔ είχε μεν αναδειχθεί πρώτο κόμμα, ωστόσο, λόγω του εκλογικού συστήματος δεν είχε καταφέρει να συγκεντρώσει την αυτοδυναμία: είχε κερδίσει 145 έδρες, έναντι 125 του ΠΑΣΟΚ και 28 του ΣΥΝ.
Στην κυβέρνηση εκείνη είχαν αναλάβει υπουργεία οι Φώτης Κουβέλης (υπουργός Δικαιοσύνης) και Νίκος Κωνσταντόπουλος (Εσωτερικών).
Ο όρος «οικουμενική κυβέρνηση» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά τον Μάιο του 1877, όταν ο ναύαρχος και πολιτικός Κωνσταντίνος Κανάρης σχημάτισε κυβέρνηση με την ενίσχυση των τότε πολιτικών αρχηγών: Τρικούπη, Δηλιγιάννη, Ζαΐμη, Κουμουνδούρου.
Στόχος εκείνης της κυβέρνησης ήταν να προετοιμάσει τη χώρα εν όψει του ρωσοτουρκικού πολέμου. Ο Κανάρης πέθανε το Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου.
Μία ακόμα οικουμενική κυβέρνηση συγκροτήθηκε υπό τον Αλέξανδρο Ζαΐμη, το 1926. Αρχικά συμμετείχαν τα μεγαλύτερα κόμματα εκείνης της εποχής (Φιλελεύθεροι, Λαϊκό, Ελευθερόφρονοι, Δημοκρατική Ένωση).
Μερικά από τα μέλη της κυβέρνησης: ο Ανδρέας Μιχαλακόπουλος ήταν υπουργός Εξωτερικών, ο Παναγής Τσαλδάρης Εσωτερικών, ο Ιωάννης Μεταξάς υπουργός Συγκοινωνιών και ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου υπουργός Γεωργίας.
Κυβέρνηση εθνικής ενότητας σχημάτισε και ο Γεώργιος Παπανδρέου το 1944. Είχε μεταβεί στο Κάιρο για το σχηματισμό εξόριστης κυβέρνησης, η οποία αντικατέστησε εκείνη του Σοφοκλή Βενιζέλου.
Τέλος, κυβέρνηση εθνικής ενότητας είχε σχηματίσει και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής κατά την επιστροφή του στην Ελλάδα, τα ξημερώματα της 24ης Ιουλίου 1974.
Είχε προηγηθεί η κατάρρευση της Χούντας του Ιωαννίδη μετά το πραξικόπημα στην Κύπρο και την εισβολή του Αττίλα.
Στην κυβέρνηση εκείνη, η οποία είχε ορκιστεί από τον στρατηγό Φαίδωνα Γκιζίκη, συμμετείχαν στελέχη των προδικτατορικών κομμάτων, όπως της Ένωσης Κέντρου και της ΕΡΕ, αλλά και στελέχη του αντιδικτατορικού αγώνα.
Μεταξύ των μελών της ο Γεώργιος Μαύρος (Ένωση Κέντρου), ο Ευάγγελος Αβέρωφ, ο Γεώργιος Ράλλης, ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, ο Αθανάσιος Κανελλόπουλος, ο Γιάγκος Πεσματζόγλου και ο Γεώργιος-Αλέξανδρος Μαγκάκης.
Η κυβέρνηση εκείνη διήρκεσε μέχρι το Νοέμβριο του 1974, οπότε τις εκλογές κέρδισε η ΝΔ, το νέο κόμμα που είχε ιδρύσει ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, με το 54,37% των ψήφων και 219 έδρες.